دانههای روغنی
دانههای روغنی گروهی از گیاهان هستند که دانههای آنها حاوی مقادیر زیادی روغن خوراکی میباشند. این دانهها در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی کاربرد گستردهای دارند. از مهمترین دانههای روغنی میتوان به کلزا، سویا، آفتابگردان، کنجد، بادام، گردو، فندق، و کتان اشاره کرد.
روغن استخراجشده از این دانهها منبع مهمی از اسیدهای چرب ضروری مانند امگا-3 و امگا-6 است که برای سلامت بدن، بهویژه سیستم قلبی-عروقی، اهمیت فراوانی دارد. برخی از این دانهها، مانند کتان و چیا، به دلیل دارا بودن مقادیر بالای فیبر، آنتیاکسیدانها و پروتئین، در رژیمهای غذایی سالم بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند.
در ایران نیز کشت دانههای روغنی در سالهای اخیر رشد قابلتوجهی داشته است. هدف از این اقدام، کاهش وابستگی به واردات روغنهای خوراکی و افزایش تولید داخلی است. بهعنوان مثال، کلزا یکی از دانههای روغنی پرمصرف در کشور است که هم مقاومت خوبی در برابر شرایط آبوهوایی دارد و هم روغنی با کیفیت مطلوب تولید میکند.
با توجه به افزایش جمعیت و نیاز روزافزون به منابع غذایی سالم و مغذی، توجه به توسعه کاشت و فرآوری دانههای روغنی، نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی و سلامت جامعه ایفا میکند. همچنین با بهرهگیری از روشهای نوین کشاورزی و اصلاح بذر، میتوان بازدهی این محصولات را افزایش داد و نقش اقتصادی آنها را در تولید ملی تقویت کرد.