فرآورده های روغنی در بیودیزل

بیودیزل (FAME) از واکنش ترانس‌استریفیکاسیون روغن‌های گیاهی، حیوانی یا ضایعاتی با الکل (معمولاً متانول) و کاتالیزور (مثل NaOH یا KOH) تولید می‌شود. این فرآیند باعث تولید استرهای چرب (بیودیزل) و گلیسرول می‌گردد.

روغن‌ها ~۸۰٪ هزینه تولید را شامل می‌شوند، بنابراین انتخاب و مدیریت فرآورده‌های روغنی، کلید کاهش هزینه و افزایش کیفیت است.

خرید اسید اویل سویا از هلدینگ پترو نهاد  آتات تجارت

انواع روغن‌های وارد در بیودیزل

• روغن‌های خوراکی

بیشترین کاربرد: روغن سویا (~۵۵٪ در آمریکا)

روغن کلزا (کانولا) در اروپا رایج و مناسب برای استاندارد EN 14214 است.

<li>روغن‌های غیرخوراکی & ضایعات

<p>روغن پخت‌وپز مستعمل (WFO) و زغال حیوانی (tallow): کم‌هزینه و کاهش دهنده CI هستند<p>روغن هسته انگور و جاتروفا: نمونه‌های قابل توجه در مطالعات ایرانی برای تولید آزمایشگاهی با بازده ~۹۵–

<li>روغن هیدروترایتد (HVO)

فرآیند هیدروتریتینگ با هیدروژن، روغن/چربی را به هیدروکربن تبدیل می‌کند؛ محصول نهایی شباهت بیشتری با دیزل فسیلی دارد و مناسب فصول سرد است .

روندهای جدید بازار

در سال بازاری ۲۰۲۵–۲۰۲۶، آمریکا بیش از نیمی از تولید روغن سویا را برای بیودیزل اختصاص می‌دهد؛ گزارش USDA با افزایش ۲۶.۵٪ نسبت به سال قبل

ترکیب‌سازی روغنی در برزیل از ۱۴٪ به ۱۵٪ افزایش یافته است و حدود ۷۰٪ از بیودیزل‌شان از سویا تولید می‌شود

استفاده از روغن ضایعات برای کاهش هزینه و رقابت‌پذیری در حال گسترش است .

چالش‌ها و راهکارها

• کیفیت خوراکی اولویت نداشته باشد

روغن خوراکی گران است و ممکن است بازار غذا را تحت‌فشار قرار دهد؛ جایگزین‌های غیرخوراکی مثل روغن ضایعات یا هسته انگور اقتصادی‌تر هستند .

• پیش‌اُمولسیون و اسیدیته بالا

روغن‌های ضایعاتی دارای FFA بالا هستند و باعث تولید صابون و کاهش بازده می‌شوند؛ لذا پیش‌درمانی (esterification) قبل از فرآیند اصلی ضروری است .

• انتخاب صحیح کاتالیزورها

KOH و NaOH برای روغن‌های با FFA پایین؛ برای منابع با اسیدیته بالا، فرآیند اسیدی اولیه پیشنهاد می‌شود

• سازگاری با استانداردهای محیط‌زیستی

تأمین روغن‌هایی با CI پایین مثل ضایعات نگه‌داشته شده یا tallow جهت دریافت امتیاز کربن در بازارهای LCFS یا RIN اهمیت دارد

مراحل عملیاتی & کنترل کیفیت

1. غلاژ FFA: تعیین قبل از تجربه و اگر بالا، حذف به روش اسیدی.
2. نسبت متانول به روغن: معمولاً بین ۶–۱۲:۱ برای حداکثر حذف استر
3. دمای واکنش & زمان: تقریباً بین °۵۰–۶۵C و زمان ۶۰–۹۰ دقیقه برای WFO
4. شستشوی محصول: حذف باقیمانده متانول، گلیسرول و کاتالیزور برای تضمین کیفیت

پاسخ به سوالات متداول درباره فرآورده های روغنی در بیودیزل

• آیا روغن خوراکی بهتر است؟

خیر — روغن خوراکی گران‌تر و ریسک رقابت با مواد غذایی را دارد؛ روغن ضایعاتی اقتصادی‌تر و سازگار با محیط است.

• بهترین کاتالیزور کدام است؟

برای روغن خالص KOH/NaOH؛ برای منابع با FFA بالا، ابتدا اسیدی سپس قلیایی.

• چگونه کیفیت بیودیزل را تضمین کنیم؟

کنترل اسیدیته، نسبت دقیق متانول، دما و زمان واکنش، و شستشوی اصولی محصول ضروری است.

جمع‌بندی درباره فرآورده های روغنی در بیودیزل

روغن سویا همچنان پرکاربردترین خوراک است، اما روند بازار به سمت روغن‌های ضایعاتی و HVO در حال تغییر است.

کنترل FFA و انتخاب کاتالیزور مناسب حیاتی است.

بهره‌گیری از روغن ضایعاتی، ضمن کاهش شدید هزینه، می‌تواند موجب امتیاز در بازارهای سبز شود.

بی‌نیاز از تغییرات جدی در تجهیزات برای تولید از منابع ضایعاتی.